Nationaal Monument Kamp Amersfoort

Het Nationaal Monument Kamp Amersfoort, gelegen op de grens van Leusden en Amersfoort, is een blijvende herinnering aan het immense leed dat circa 47.000 gevangenen tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben moeten doorstaan. Dit voormalige concentratiekamp werd gekenmerkt door een gruwelijk regime van honger, mishandeling, dwangarbeid en executies.

Oorspronkelijk diende Kamp Amersfoort als kazerneterrein voor het Nederlandse leger. Vanaf augustus 1941 werden er door de nazi's verschillende groepen opgesloten, waaronder verzetsstrijders, mensen die de Arbeitseinsatz probeerden te ontlopen, communisten, gijzelaars, (vermeende) criminelen zoals zwarthandelaren, slachtoffers van razzia's, ongeveer 2.500 Joden, 271 Amerikaanse staatsburgers, 123 Jehovah's getuigen en 100 Sovjet-krijgsgevangenen. Onder dwang ondertekenden 359 gevangenen een contract als SS-Frontarbeiter en werden zo naar het Oostfront gestuurd. Ook werden leden van twee beroepsgroepen - ongeveer 400 politiemannen en 300 artsen - collectief opgesloten vanwege verzet. Naar schatting werd ongeveer driekwart van de gevangenen overgebracht naar andere kampen voor dwangarbeid, waar velen nooit zijn teruggekeerd.

In 2004 werd op deze historische locatie een herinneringscentrum geopend, gevolgd door een uitgebreide museale presentatie in 2021. Hier wordt het verhaal verteld met behulp van objecten, foto's, documenten en wisselende tentoonstellingen, ondersteund door een audiogids. Momenteel is de lopende tentoonstelling gewijd aan de Arbeitseinsatz, de verplichte tewerkstelling van Nederlandse jonge mannen in de Duitse industrie tijdens de Tweede Wereldoorlog.